اثرات شکارگری درون رسته ای سه گونه از کنه های شکارگر خانواده ی phytoseiidae در شرایط آزمایشگاهی

کنه تارتن دولکه¬ای t. urticae یک آفت خطرناک در گلخانه، در ایران می¬باشد. دو کنه شکارگر بومی p. plumifer و t. bagdasarjani و کنه شکارگر غیر بومی n. californicus هر سه از خانواده فیتوزئیده گزینه¬های مناسبی برای استراتژی انتشار پی¬درپی به دلیل سبک مختلف زندگی خود هستند. شکارگری درون¬رسته¬ای (igp) شامل رقابت و شکارگری است که به وسیله آن رقبا می¬توانند یکدیگر را بکشند. بنابراین توانایی هر سه کنه شکارگر در تغذیه از لاروهای یکدیگر بررسی شد. آزمایش¬هایی برای ماده¬های شکارگران درون¬رسته¬ای برای انتخاب لاروهای کنه¬های دیگر (طعمه درون¬رسته¬ای) در زمان حضور و عدم حضور کنه تارتن دولکه¬ای (طعمه برون¬رسته¬ای) انجام شد. علاوه بر این، ارزیابی ارزش غذایی طعمه¬های درون¬رسته¬ای از نظر زنده¬مانی، رشد و تولید تخم در ترکیب هر شکارگر انجام شد. همچنین انتخاب پچ طعمه و مکان¬های تخم¬گذاری در پچ¬های مختلف طعمه بررسی شد. واحدهای پرورشی و قفس¬های آزمایشی در دستگاه ژرمیناتور با دمای 1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±75 درصد و دوره نوری 16:8 (تاریکی:روشنایی) نگه¬داری شدند. نتایج نشان داد که در زمان عدم حضور طعمه برون¬رسته¬ای تعداد موارد برای اولین حمله به طعمه و زمان میانگین تا اولین حمله بین دو گونه طعمه درون¬رسته¬ای برای ماده¬های n. californicus، t. bagdasarjani و p. plumifer تفاوت معنی¬داری با هم نداشت. نرخ شکارگری به ازاء هر روز برای ماده¬های شکارگر، تحت تأثیر طعمه درون¬رسته¬ای ارائه شده قرار گرفت. ماده¬های n. californicus از لاروهای p. plumifer نسبت به لاروهای t. bagdasarjani بیشتر مصرف کردند، ماده¬های t. bagdasarjani و p. plumifer بیشتر از لاروهای n. californicus نسبت به لاروهای به ترتیب p. plumifer و t. bagdasarjani تغذیه داشتند. هنگامیکه طعمه برون¬رسته¬ای در دسترس بود، هر سه شکارگر ترجیح برای اولین حمله به طعمه برون¬رسته¬ای و همچنین مصرف بیشتر طعمه برون¬رسته¬ای نسبت به درون¬رسته¬ای داشتند. وابستگی به طعمه درون¬رسته¬ای در احتمال زنده¬مانی نابالغین شکارگران درون¬رسته¬ای تأثیری ندارد. طعمه درون¬رسته¬ای در نرخ شکارگری نابالغین n. californicus و t. bagdasarjani تأثیر دارد، اما در p. plumifer تأثیری ندارد. نابالغین n. californicus بیشتر از لاروهای p. plumifer نسبت به t. bagdasarjani تغذیه می¬کردند، همچنین نرخ شکارگری نابالغین t. bagdasarjani از لاروهای n. californicus نسبت به p. plumifer بالاتر است. رشد پروتونمف¬ها تا بلوغ در بین طعمه¬های درون¬رسته¬ای در کنه p. plumifer تأثیر داشت، اما در n. californicus و t. bagdasarjani تأثیری نداشت. نرخ شکارگری و نرخ تخم¬گذاری ماده¬های هر سه گونه کنه شکارگر بین دو طعمه درون¬رسته¬ای تأثیری نداشت. در آزمایش سوم، محل قرارگیری کنه n. californicus در تمامی حالات اختلاف معنی¬داری نداشت و تخم¬گذاری به صورت تصادفی انجام شد. تعداد تخم گذاشته شده کنه n. californicus در تمامی حالت¬ها بین دو پچ اختلاف معنی¬داری نداشت. کنه t. bagdasarjani به پچ t. urticae در زمانی که همراه با تخم¬های هم¬گونه و غیرهم¬گونه (n. californicus ) ارائه شده بود ترجیح بیشتری داشت و در زمان وجود تخم¬های هم¬گونه و غیرهم¬گونه n. californicus و p. plumifer در پچ به طور جداگانه، به پچ t. urticae برای تخم¬گذاری ترجیح بیشتری نشان داد. تعداد تخم گذاشته شده توسط کنه t. bagdasarjani در حالت اول و دوم (وجود تخم¬های غیرهم¬گونه) در پچ t. urticae بیشتر بود. کنه p. plumifer به پچ t. urticae در زمان وجود تخم¬های غیرهم¬گونه (t. bagdasarjani ) ترجیح بیشتری داشت، و در زمان ارائه با n. californicus برای تخم¬گذاری به پچ t. urticae ترجیح بیشتری نشان داد. تعداد تخم گذاشته شده توسط کنه p. plumifer در حالت اول و دوم (وجود تخم¬های غیرهم-گونه) در پچ t. urticae بیشتر بود. واژگان کلیدی: شکارگری درون¬رسته¬ای، کنه شکارگر، کنترل بیولوژیک، phytoseiidae